Dermatofitoza to choroba infekcyjna skóry, która ma duże znaczenie zarówno u zwierząt towarzyszących ze względu na powszechne występowanie, jak i u ludzi z powodu potencjału zoonotycznego. Szacuje się, że nawet kilka procent właścicieli zaraża się od chorych zwierząt. Dermatofitozy powodowane są przez zarodniki grzybów: Trichophyton, Microsporum oraz Epidermophyton.
Cechą charakterystyczną tej choroby jest to, że zakażone są włosy, pazury oraz warstwa rogowa naskórka, ponieważ dermatofity mają zdolność wytwarzania keratynazy, enzymu rozkładającego keratynę. Z tego powodu dermatofity atakują zrogowaciały naskórek oraz owłosione części ciała. Do zakażenia dochodzi przez kontakt bezpośredni z chorym osobnikiem, a rozwój choroby ułatwiają wszelkiego rodzaju mikrourazy.
Czynnikami predysponującymi do wystąpienia dermatofitozy są:
-
- wiek (zazwyczaj choroba dotyka zwierzęta młode i starsze),
- obniżenie odporności (immunosupresja),
- rasa (wśród kotów obserwuje się częstsze występowanie choroby u persów, natomiast w przypadku psów chorobą częściej dotknięte są Yorkshire teriery).
Objawy dermatofitozy mogą być bardzo zróżnicowane. Najbardziej charakterystyczne to nieregularne wyłysienia w obrębie uszu, pyska i przednich powierzchni kończyn. W tych miejscach występuje nadmierne rogowacenie skóry, mogą pojawić się też grudki oraz strupy, a skóra jest czerwona. Czasem może również wystąpić świąd – umiarkowany do silnego. Dermatofity atakują również pazury powodując ich deformację oraz zaburzenia wzrostu. Dermatofitoza może również objawiać się w postaci guzowatej, jako kerion lub pseudomycetoma – w takim przypadku zmiany mają postać guzów. U kotów dermatofitoza może być również powodem rozwoju zespołu eozynofilowego.
Ze względu na bardzo zróżnicowany obraz kliniczny, przed postawieniem rozpoznania lekarz weterynarii musi wykonać badania dodatkowe, aby mieć pewność, że ma do czynienia z tą właśnie jednostką chorobową. Możliwości diagnostyczne, z jakich może skorzystać lekarz weterynarii to:
- Badanie lampą Wooda – jest badaniem przesiewowym. Fluorescencję w świetle lampy wykazują tylko dermatofity z rodzaju Microsporum, należy więc pamiętać, że negatywny wynik nie wyklucza grzybicy skórnej.
- Badanie mikroskopowe włosów – sierść powinna być pobrana w trakcie wykonywania badania lampą Wooda lub przez wykonanie zeskrobiny skórnej.
- Badanie hodowlane – umożliwia wskazanie gatunku odpowiedzialnego za zakażenie.
- Badanie histopatologiczne.
- Badanie PCR.
Leczenie przeciwgrzybicze w przypadku zdiagnozowania dermatofitozy powinno być niezwłocznie wdrożone, również w celu ograniczenia rozprzestrzeniania materiału zakaźnego w środowisku. Terapia polega na łączeniu leków stosowanych ogólnoustrojowo (leków przeciwgrzybiczych) z preparatami stosowanymi miejscowo. W terapii miejscowej idealnie sprawdzi się linia preparatów POLIDERM – Szampon, Emulsja odżywcza oraz Spray. W składzie tych preparatów obecne są substancje działające przeciwgrzybiczo, co umożliwia efektywne wsparcie leczenia. W celu uzyskania najlepszych efektów terapeutycznych, zaleca się naprzemienne używanie preparatów. Stosowanie ich zapewnia poza przywróceniem równowagi mikrobiologicznej skóry, zmniejszenie świądu, likwidację nieprzyjemnego zapachu i silne nawilżenie. W przypadku dermatofitozy preparaty do terapii miejscowej powinny być stosowanie przynajmniej dwa razy w tygodniu. Ważny jest też odpowiedni czas leczenia, które powinno trwać przynajmniej 10 tygodni, w trakcie których lekarz weterynarii będzie kontrolował postępy terapii. Kluczowe jest również odkażenie środowiska, ponieważ zarodniki grzybów potrafią bardzo długo przetrwać w środowisku.
